Sáng ngày 09/10/ 2025 tại TP. Hồ Chí Minh, Trung tâm Phát triển giáo dục và đào tạo phía Nam (Trung tâm) chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức Tọa đàm “Chiến lược phát triển ngành công nghệ bán dẫn Việt Nam – Vai trò của Giáo dục”. Tọa đàm nhằm tạo diễn đàn trao đổi, kết nối giữa cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia, cơ sở giáo dục, viện nghiên cứu và doanh nghiệp trong việc thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp bán dẫn – lĩnh vực được coi là trụ cột của nền kinh tế số và công nghiệp công nghệ cao trong tương lai.
Tham dự tọa đàm có ông Lê Thắng Lợi – Giám đốc Trung tâm; ông Trần Hải Đăng, đại diện Văn phòng Bộ Khoa học, Công nghệ và Thông tin tại TP. Hồ Chí Minh; ông Võ Đông Duy, Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên, Chuyên nghiệp và Đại học – Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh; PGS.TS Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh; ông Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch Liên minh Tài sản số Việt Nam, Cố vấn trưởng Liên minh phát triển nguồn lực Chip, bán dẫn Việt Nam; TS. David Nghiêm, Nhà sáng lập và Tổng Giám đốc Công ty TMA Solutions; đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia, doanh nghiệp, trung tâm nghiên cứu về công nghệ bán dẫn cùng lãnh đạo và giảng viên đến từ hơn 40 trường đại học, cao đẳng có đào tạo các ngành điện tử, công nghệ thông tin, tự động hóa, vật liệu và kỹ thuật bán dẫn.
Phát biểu khai mạc, ông Lê Thắng Lợi chia sẻ: “Ngành công nghiệp bán dẫn hiện nay được xác định là một trong những lĩnh vực chiến lược, mang tính ‘xương sống’ trong nền kinh tế số và chuỗi cung ứng công nghệ cao toàn cầu. Ngày 21/9/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 1018/QĐ-TTg về Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050 với mục tiêu “hình thành ít nhất 100 doanh nghiệp thiết kế Chip, 01 nhà máy chế tạo Chip quy mô nhỏ và 10 nhà máy đóng gói – kiểm thử, doanh thu đạt trên 25 tỷ USD/năm.”. Ông cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu đó, ngành giáo dục nói chung, giáo dục đại học nói riêng, có vai trò then chốt trong việc tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã ban hành Quyết định 1314/QĐ-BGDĐT ngày 13/5/2025 về chuẩn chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn; đây là bước đi cụ thể, tạo hành lang pháp lý để các trường đại học cập nhật, triển khai chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Ông bày tỏ tin tưởng: “Với tinh thần hợp tác và trách nhiệm, Tọa đàm hôm nay sẽ mang lại những định hướng rõ ràng, giải pháp khả thi, góp phần xây dựng nền tảng vững chắc cho ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.”
Tại buổi Tọa đàm, các chuyên gia, đại biểu đã trình bày nhiều báo cáo chuyên sâu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam. PGS.TS Nguyễn Ái Việt, thành viên Hội đồng tư vấn Quốc gia về về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trình bày tổng quan về cơ chế, chính sách và cơ hội phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, sản xuất Chip tại Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết đầu tư vào lĩnh vực thiết kế và kiểm thử vi mạch – những mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu. TS. David Nghiêm, Nhà sáng lập Global Wireless Technology, chia sẻ góc nhìn về vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng bán dẫn quốc tế, cho rằng Việt Nam có thể tập trung phát triển thế mạnh ở mảng thiết kế và kiểm thử để nhanh chóng hội nhập sâu hơn vào chuỗi sản xuất chip toàn cầu.
TS. Nguyễn Hữu Khánh Nhân, Trường Đại học Tôn Đức Thắng, giới thiệu mô hình xây dựng trung tâm thiết kế và kiểm thử vi mạch trong các trường đại học, coi đây là hướng đi hiệu quả nhằm gắn kết đào tạo với nghiên cứu và sản xuất. PGS.TS Lê Đức Hùng, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, phân tích những thách thức trong việc phát triển đội ngũ giảng viên có năng lực chuyên môn cao trong lĩnh vực bán dẫn, đồng thời đề xuất các chính sách hỗ trợ đào tạo, mở rộng hợp tác quốc tế và phát triển hạ tầng nghiên cứu phục vụ công tác đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Phần thảo luận diễn ra sôi nổi với sự tham gia của các chuyên gia, doanh nghiệp và nhà quản lý. Các ý kiến tập trung vào những vấn đề trọng tâm như: định hướng phát triển của Việt Nam trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu; lợi thế, hạn chế hiện nay của Việt Nam; cơ chế hợp tác công – tư trong đầu tư phát triển ngành và chiến lược đào tạo nhân lực phân tầng từ đại học, cao đẳng đến các chương trình đào tạo ngắn hạn. Các đại biểu thống nhất rằng nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố quyết định sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn, đồng thời nhấn mạnh vai trò của giáo dục đại học trong việc cung cấp nền tảng tri thức và năng lực sáng tạo cho thế hệ kỹ sư, nhà nghiên cứu tương lai.
Phát biểu tổng kết tọa đàm, ông Lê Thắng Lợi đánh giá cao tinh thần làm việc nghiêm túc, những chia sẻ tâm huyết và đề xuất giá trị của các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo. “Tọa đàm của chúng ta diễn ra trong bối cảnh đất nước đang triển khai mạnh mẽ các chính sách về phát triển khoa học – công nghệ, chuyển đổi số và kinh tế tri thức. Giáo dục đại học được xác định là lực lượng tiên phong, giữ vai trò trung tâm trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao – yếu tố then chốt để hiện thực hóa mục tiêu Quốc gia.”
Ông cho rằng, những nội dung được thảo luận hôm nay là nguồn tư liệu quý báu để các cơ quan có trách nhiệm tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn – lĩnh vực trọng điểm chiến lược của quốc gia. “Chúng ta có đầy đủ cơ sở để tin tưởng vào tương lai tươi sáng của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam – một ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn, góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước,” ông nhấn mạnh.
Thay mặt Ban Tổ chức, ông gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các cơ quan, đơn vị, trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các chuyên gia đã đồng hành cùng chương trình; đồng thời mong rằng sự hợp tác giữa các bên sẽ tiếp tục được mở rộng, phát triển thành những chương trình, dự án cụ thể góp phần xây dựng hệ sinh thái bán dẫn Việt Nam.
Buổi tọa đàm kết thúc trong không khí cởi mở, hợp tác và kỳ vọng, mở ra hướng đi mới cho sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam. Các đại biểu thống nhất cho rằng, để Việt Nam từng bước trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu, giáo dục đại học cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, gắn kết chặt chẽ với thực tiễn, trở thành nền tảng vững chắc cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong thời kỳ hội nhập.
GÓC NHÌN TỪ CÁC CHUYÊN GIA:
Phát biểu tại tọa đàm, GS.TS Lê Minh Triết, Chủ tịch Hội Vật lý, TP. HCM, Giám đốc BTEC FPT nhấn mạnh: “Trong bối cảnh ngành công nghiệp bán dẫn đang mở ra nhiều cơ hội, vấn đề quan trọng nhất vẫn là đào tạo nhân lực chất lượng cao. Tôi cho rằng chúng ta phải đào tạo thật tốt, từ nền tảng cơ bản đến kỹ năng thực hành. Song song với các chương trình dài hạn, cần đẩy mạnh đào tạo ngắn hạn, chuyên sâu, giúp người học nhanh chóng thích ứng với công nghệ và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Mỗi cơ sở đào tạo cần xác định trọng tâm, không nên làm dàn trải, mà phải tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế. Đào tạo bán dẫn là lĩnh vực mới, nhưng nếu có định hướng đúng, kết nối tốt giữa trường và doanh nghiệp, tôi tin rằng Việt Nam hoàn toàn có thể chủ động được nguồn nhân lực trong thời gian ngắn.”
PGS.TS Lê Quốc Cường – Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh cho biết, Khu Công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh hiện đang tập trung xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, trong đó chú trọng liên kết nghiên cứu – phát triển – sản xuất, tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước đầu tư, chuyển giao công nghệ và thương mại hóa sản phẩm. Ông nhấn mạnh để ngành công nghệ cao, đặc biệt là vi mạch và bán dẫn, phát triển bền vững, cần song song đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật hiện đại, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, và chương trình hợp tác quốc tế nhằm mở rộng không gian nghiên cứu, thử nghiệm và đào tạo nhân lực trình độ cao.
Một số hình ảnh tại buổi tọa đàm:
