Tại Nhà bia tưởng niệm, trong không khí trang nghiêm và xúc động, đoàn công tác đã dành một phút mặc niệm, dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ những người thầy, người cô – những chiến sĩ trên mặt trận giáo dục – đã không tiếc máu xương, anh dũng chiến đấu và hy sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc và vì tương lai của các thế hệ học sinh Việt Nam.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Kim Chi nhấn mạnh trong buổi lễ: “Lịch sử ngành Giáo dục Việt Nam không chỉ ghi nhận những thành tựu to lớn trong sự nghiệp ‘trồng người’, mà còn khắc ghi những tấm gương nhà giáo tiêu biểu đã sẵn sàng rời bục giảng, lên đường tham gia kháng chiến, hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Sự hy sinh cao cả ấy là minh chứng sống động cho truyền thống yêu nước, tinh thần trách nhiệm và lòng trung kiên của đội ngũ nhà giáo Việt Nam”.
Biểu tượng thiêng liêng ghi dấu một thời hào hùng
Hơn 50 năm trước, hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng và Bác Hồ, hàng nghìn thầy cô giáo đã rời bục giảng, vượt Trường Sơn để vào Nam xây dựng nền giáo dục cách mạng. Giữa bom đạn khốc liệt, các thầy cô giáo vẫn kiên cường mở lớp, gieo chữ ở những vùng giáp ranh, thậm chí ngay trong lòng địch tạm chiếm. Nhiều người đã anh dũng hy sinh, hiến dâng tuổi thanh xuân cho sự nghiệp độc lập dân tộc và tương lai con em vùng kháng chiến.
Năm 1993, theo nguyện vọng của Ban liên lạc Tiểu ban giáo dục miền Nam, Bộ GDĐT đã xây dựng Nhà bia tưởng niệm các liệt sĩ ngành Giáo dục tại Nghĩa trang liệt sĩ Đồi 82. Đến đầu năm 1994, hơn 700 nhà giáo từng đi B đã trở lại nơi đây dự lễ khánh thành, tưởng nhớ đồng đội, đồng nghiệp đã khuất.
Với mong muốn công trình ý nghĩa này được xây dựng trang trọng, xứng tầm hơn nữa, Bộ GDĐT và Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã phát động phong trào quyên góp “Uống nước nhớ nguồn” trên toàn quốc. Kết quả là vào tháng 2/2004, Nhà bia tưởng niệm được khởi công xây dựng với diện tích 310m², gồm một tượng đài, cuốn sách mở và cây bút dựng thẳng biểu trưng cho trí tuệ và khát vọng giáo dục. Tấm bia đá ghi danh 625 liệt sĩ – trong đó có 115 thầy cô từ miền Bắc đi B và 510 giáo viên miền Nam – là minh chứng sống động cho tinh thần bất khuất và cống hiến thầm lặng mà vĩ đại của các chiến sĩ giáo dục.
Gìn giữ và phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”
Lễ viếng Nhà bia tưởng niệm liệt sĩ ngành Giáo dục là hoạt động thường niên của lãnh đạo Bộ GD&ĐT, Công đoàn Giáo dục Việt Nam cùng thầy cô giáo cả nước, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam. Sự kiện không chỉ là dịp tưởng niệm trang nghiêm mà còn là lời nhắc nhở đầy xúc động về những đóng góp thầm lặng nhưng vô cùng to lớn của các thế hệ nhà giáo trong thời chiến. Ngành Giáo dục hôm nay tự hào, biết ơn và quyết tâm nối tiếp những giá trị cao quý đó, vững vàng tiến bước trong công cuộc đổi mới và phát triển bền vững.
Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp ấy bằng việc xây dựng đội ngũ nhà giáo có trình độ chuyên môn vững vàng, bản lĩnh chính trị vững chắc và đạo đức nghề nghiệp trong sáng; đồng thời không ngừng đổi mới, sáng tạo, thích ứng linh hoạt với yêu cầu phát triển của thời kỳ chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.